Maak jij al optimaal gebruik van de kracht van je gedachten? Oftewel…jouw mindset? Onze manier van denken beïnvloedt hoe we naar de wereld kijken en hoe we met uitdagingen omgaan. Carol Dweck, een Amerikaanse psychologe, heeft hier uitvoerig onderzoek naar gedaan en onderscheid gemaakt tussen twee verschillende mindsets: de vaste mindset (fixed mindset) en de groeimindset (growth mindset). In dit blog lees je meer over deze twee mindsets en weet je als het goed is aan het eind welke mindset jij het meest gebruikt.

Eerst: wat is mindset

Mindset is een verzameling van overtuigingen en gedachten die jouw houding, gewoonten en instelling bepaald. Het staat voor de manier waarop kinderen (en volwassenen) denken over zichzelf en in het bijzonder over hun intelligentie en kwaliteiten.

Mindset vanaf je geboorte

Ieder kind wordt geboren met een sterke wil om te leren. Het heeft een leerhonger en grijpt iedere gelegenheid aan om iets nieuws te leren. Het is nooit te moeilijk, fouten maken komt nog niet in hun vocabulaire voor, evenals opgeven. Tijdens het opgroeien verschuift dit en motivatie kan verdwijnen als de taak te uitdagend wordt. Ervaringen die je opdoet, hoe daar mee om wordt gegaan door leerkrachten en ouders (ervaar je daar aanmoediging en steun in, wordt zelfcompassie getraind of juist niet), kan ervoor zorgen dat je groeimindset veranderd in een vaste mindset waarin fouten worden gemeden en je je eigen groei vermijdt of in de weg zit.

De vaste mindset

Mensen met een vaste mindset geloven dat intelligentie, talenten en vaardigheden vastgestelde eigenschappen zijn. Je bent ofwel intelligent ofwel niet, je kunt wel of niet creatief zijn, en zo verder. Dit leidt vaak tot een angst om te fouten te maken, want falen wordt gezien als bewijs van onvoldoende capaciteiten. Mensen met een vaste mindset vermijden daarom vaak uitdagingen, geven sneller op bij moeilijkheden en negeren negatieve feedback. Vanuit een vaste mindset doe je liever weinig of geen moeite voor iets. Want óf je kunt het, óf je moet er hard voor werken. Het feit dat je inspanning voor iets moet leveren, betekent dus dat je er eigenlijk helemaal niet zo goed in bent. En dat terwijl iets leren en onder de knie krijgen juist hoort bij leren.

Voorbeelden van gedachten met een vaste mindset:

• • “Ik ben gewoon niet goed in plannen en organiseren.”

• • “Dit gaat mij nooit lukken”

• “Natuurlijk heb ik mijn diploma gehaald, ik ben erg slim.”

De groeimindset

Als je er vanuit dat je altijd beter ergens in kunt worden geniet je van uitdagingen. Mensen met een groeimindset geloven dat intelligentie, talenten en vaardigheden ontwikkeld kunnen worden door middel van inspanning, leren en ervaring. Uitdagingen worden gezien als kansen om te groeien en fouten worden gezien als leermomenten. Mensen met een groeimindset zijn daarom veerkrachtiger, durven risico’s te nemen en blijven gemotiveerd, ook bij tegenslagen.

Voorbeelden van gedachten met een groeimindset:

• • “Deze berekening vind ik lastig, maar met wat extra oefening lukt het me vast wel.”

• • “Ik ben zenuwachtig voor de presentatie, maar het is fijn dat ik zo mijn vaardigheden kan oefenen.”

• “Ik heb mijn certificaat gehaald dankzij mijn harde werk en leerhouding, en ik blijf mezelf ontwikkelen.”

Waarom is een groeimindset belangrijk?

Een groeimindset leidt tot tal van voordelen, zoals:

• • Hogere prestaties: Met een groeimindset zet je je harder in, leer je effectiever en bereik je daardoor vaak meer.

• • Meer veerkracht: Je geeft vaak minder snel op bij tegenslagen en blijft gemotiveerd om door te zetten.

• • Beter omgaan met stress: Je ziet uitdagingen als kansen in plaats van bedreigingen, waardoor je beter met stress kunt omgaan.

• Lifelong learning: Je gelooft in de kracht van leren en blijft je continu ontwikkelen.

Kun je je mindset veranderen?

Als je nu een vaste mindset hebt, kun je leren om een groeimindset te ontwikkelen. Tips hiervoor zijn:

• • Word bewust van je gedachten: Observeer je innerlijke stem en herken gedachten die wijzen op een vaste mindset.

• • Daag je beperkende overtuigingen uit: Stel jezelf vragen als: “Is dit echt waar?” of “Zijn er andere manieren om naar dit te kijken?”.

• • Omarm uitdagingen: Zie moeilijkheden als leermomenten en stap uit je comfortzone.

• • Vier je inspanningen: Focus op de moeite die je steekt in het leerproces in plaats van alleen op het resultaat.

• Leer van fouten: Zie fouten niet als mislukkingen, maar als kansen om te groeien.

Het aanleren van een nieuwe gewoonte kost tijd

Geef niet te snel op als je gaat oefenen met een groeimindset. Als jij al jaren een vaste mindset hebt kan het even wennen zijn en wat langer duren voor dat je mindset automatisch een groeistand aanneemt. Wees aardig voor jezelf en trots omdat je dit leert voor jezelf en bedank jezelf voor de tijd en moeite die je er in steekt. Ook al blijkt dat je toch een vaste gedachte patroon hebt aangenomen, je kunt altijd opnieuw kiezen. Alle verandering begint met bewustwording.

Meer lezen over nieuwe dingen leren

Hou je van metaforen? Lees dan mijn blogartikel over de leerkuil, een metafoor voor het proces van iets nieuws leren. Om iets nieuws te leren heb je het meest aan een groeimindset dus ik kan deze twee theorieën ook niet los van elkaar zien. Ook als je optimaal gebruik wilt maken van jouw kwaliteiten en talenten, gaat dat het makkelijkst wanneer je dat kunt doen met een groeimindset. Allemaal redenen om jouw mindset onder de loep te nemen en te observeren hoe jij (of iemand in jouw gezin) dat eigenlijk doet.